Fatih Sultan KAR

İkizdereli 'Gezmişoğulları'ndan: Deniz Gezmiş

  • 1
  • 0
  • 937

Hamdi Gezmiş Ağabeyi Deniz Gezmiş'in durgun, fırtınalı, eğlenceli, dalgalı hallerini ve yer yer derinliklerini Abim Deniz isimli kitabında ailesinin Rize ile bağından ve ağabeyinin Rize Ardeşenli Cihan Alptekin ile dostluğundan sıkça söz eder.

Hamdi Gezmiş’i rahmetle anarken o bölümlerinden yaptığım alıntıları sizlerle paylaşıyorum.

İKİZDERE BAŞKÖYLÜ DENİZ GEZMİŞ VE GEZMİŞOĞULLARI
Baba tarafımız “Gezmişoğulları” sülalesinden gelir. Atalarımız, Orta Asya’dan göçen Oğuz Türklerinin bir kolu olarak Anadolu’ya gelmiş ve Rize’nin İkizdere kazasına bağlı Cimil’e yerleşmiş.

Cimil, Erzurum sınırına yakın, dağlar üzerinde kurulmuş bir köymüş. Zamanla büyüyüp üç köy olmuş. “Gezmişoğulları” bu köylerden Başköy’de yaşamış, ticaret ve tarımla uğraşmış. Tespit edebildiğimiz en büyük atamız, Cimilli Mustafa Ağa... 1840’ta Cimil’den ayrılmış. Ama köyde akrabaları kalmış, ilişkileri de sürmüş.

İKİZDERE’DEN ERZURUM’A
Eski CHP Milletvekili Sami Kumbasar, Cimillidir. Hayatını anlattığı kitabında, o dönemden Cimil’de kalan akrabalarımızın halen “Özgen” soyadını taşıdığını, köyün yakınlarında büyükdedemize ait olan eski arazinin, hâlâ “Gezmişin Çayırı” olarak anıldığını yazıyor. Hatta abimin arandığı günlerde polis Başköy’e gidip akrabalarımızı sorgulamış.

Cimil, Tanzimat döneminde göç vermeye başlayınca geniş aile, Karadeniz’e ve İstanbul’a dağılmış. Soyun bize ait kolu, Erzurum’u kendine mekân seçmiş. Ailemiz, Erzurum Ovacık’ın Çıkrıklı köyüne yerleşmiş. Gezmişoğulları 1. Dünya Savaşı’nda 16 şehit vermiş. Babamın üç dayısı, Erzurum’un geri alınmasında şehit edilmiş. Cimilli Mustafa Ağa’nın oğlu Kasım’ın beş çocuğundan biri Kâmil’dir; Kâmil’in beş çocuğundan birinin ismi ise Hamdi. Benim ismini aldığım dedem Hamdi Bey... Hamdi dedem, ailenin bir kolunu Ilıca Beypınar (eski ismiyle Öznü) köyüne taşımış. Daha sonra, hamile eşini geride bırakıp harbe gitmiş. 1914’te Sarıkamış’ta savaşmış, Ruslara esir düşmüş. Günlerce süren bir tren yolculuğundan sonra Sibirya’ya götürülmüşler.

Yolda Baykal Gölü’nü görüp deniz sanmışlar. Sibirya ormanlarındaki bir toplama kampında üç yıl kötü koşullarda esir tutulmuş Hamdi Bey... Bir hayli de işkence görmüş. 1915’te oğlunun doğduğundan haberi bile olmamış. O yokken eşi ve oğluyla ilgilenme işini, kardeşi Tevfik Bey üstlenmiş. Çocuğu olmayan Tevfik Bey, Erzurum Kızılay Derneği başkanı ve Erzurum Hastanesi Başkâtibi olarak görev yapmış. Yeğenine İstanbul’da sevdiği bir arkadaşı olan Dr. Cemil Topuzlu’nun adını vermiş. Hamdi dedem, Rus Devrimi’nden sonra esir kampından firar etmiş. Arkadaşlarıyla birlikte bir at arabası ele geçirmişler. Uzun bir yolculuktan sonra Erzurum’a dönebilmişler. Hamdi Bey ile oğlu, ancak o zaman birbirlerini görebilmişler. Ve Cemil, bir “yabancı” kendisini kucaklayınca uzun uzun ağlamış. Hamdi dedem, oğlunu nüfusa ancak 1917’de kaydettirebilmiş. Oğlunun büyüdüğünü göremeden de vefat etmiş.

CAN DOSTU CİHAN ALPTEKİN
O yaz ailece abimi görmeye gittik. Bu kez okulu tatilde olan annem de bizimle gelebilmişti.

Kartal’dan arabalı vapurla Yalova’ya geçtik. Oradan Bursa dolmuşlarına bindik. Cezaevinde indik.

Cezaevinin bahçesinde oturduk. Cezaevi müdürü ya da savcısının kardeşi, abimin Hukuk Fakültesi’nden arkadaşıydı. O da ara sıra katılıyordu görüşmemize... Bazen de müdürün odasında görüşme yapıyorduk. Şartlar çok daha rahattı. Abimin keyfi, neşesi her zamanki gibi yerindeydi. Can dostu Cihan yanındaydı. Ayrıca orası Nâzım Hikmet’in yattığı cezaeviydi. Bize onun ünlü pozunu verdiği pencereyi gösterdi. Kendisi de orada bir fotoğraf çektirmişti. 18 Eylül 1970 Cuma günkü duruşmada Deniz abimin tahliyesine karar verildi. O gün Cihan Alptekin’le birlikte Bursa Cezaevi’nden çıktı. Ama çıkar çıkmaz, Bursa Emniyeti’nce gözaltına alındı. Çünkü Erzurum Askerlik Şubesi’nin celbi vardı; okuldan ihraç edildiği için tecili bitmişti, onu askere alacaklardı. Biz bunu Cihan’dan öğrendik. Tahliye olduklarının ertesi günü Cihan eve geldi. Sarıldık. Babam, “Deniz nerede?” diye sordu.

Cihan da, “Cemil Amca, Deniz, askerlik sorunu nedeniyle gelemiyor. Ankara’ya geçmek zorunda kaldı,” dedi. Bir gazete, Deniz’in Trabzon’a geldiği ihbarı üzerine Trabzon’daki amcası, emekli zabıt kâtibi Gülağa Gezmiş’in ifadeye çağrıldığını yazıyordu. Bir başka gazeteye göre, izine Rize’de rastlanmıştı; bu nedenle Deniz’in anneannesinin evi basılmıştı.

CİHAN’I KAYBETMEK DENİZİ YAKTI
O haberi aldığımız sabah, ağzımızı bıçak açmadı. Kendi aramızda bile sohbet yapmadık. Söyleyecek bir şey yoktu. Çok, çok etkilendik. Adeta öleceklerini bile bile gittiler Kızıldere’ye... Denizlerle birlikte ölmeyi kabullenme tutumuydu. Ve ben Denizin gördüğüm en hüzünlü ânının, o an olduğunu hatırlıyorum; Kızıldere’yi duyduğumuz an. Kendisini kurtarmak için ölümü göğüsleyenler, kendisi için ölenler... O, müthiş etkiler insanı. Cihan’la Denizin ilişkisi, müthiş bir ilişkiydi. İstanbul’da yedikleri ekmek, içtikleri su ayrı gitmezdi. Ayrılmaz ikiliydiler. Kardeş gibiydiler. Her yerde, her şeyde beraberlerdi. Cihanı kaybetmenin acısı, Denizin çok canım yaktı. Ama tabii sadece Cihana yanmakla kalmadı. Mahir de onun için çok önemliydi. Ve kendisi için eyleme giden diğer yoldaşları. Dedim ya; Deniz'i en hüzünlü o an gördüm.

AĞABEYİMİN MİRASINI YERİNE GETİRDİM
1978-1983 yılları arasında İETT’de müfettişlik yaptım. Ancak 12 Eylül 1980 darbesinden sonra cadı avı başladı; gidişatı görüp işten ayrıldım. Özel sektörde bir işe girecektim, “Deniz Gezmiş’in kardeşiymişsiniz,” dediler, almadılar işe... Üzülmedim, onur duydum. Mali müşavir olarak serbest çalıştım. Mahkemelerde bilirkişilik yaptım uzun süre... 1990’ların sonunda yeminli mali müşavirlik sınavlarına girdim, kazandım. Bizim mesleğin en yüksek mertebesidir bu... Tırnağımla kaza kaza bu noktaya geldim. Bu arada abimin mirasını yerine getirememek, bilim adamı olamamak içimde ukde kalmıştı. 2011’de, üniversiteyi terk edenlere af çıkınca İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne başvurdum. 25 yaşında bıraktığım okula, 59 yaşımda yeniden döndüm. 45 yıl önce abimin fotoğraf çektirdiği anıtın önünde onun anısına poz verdim.

Kaynak: 'Abim Deniz', Hamdi Gezmiş / Can Yayınları 2016

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

Rizelilerin Derviş Ali’si Memiş Ali Usta

  • 0
  • 0
  • 391

Rizespor Ve Bir Şampiyonluk Hatırası

  • 0
  • 0
  • 229

Galatasaray Spor Kulübü'nün Rize Pazarlı başkanı Sedat Ziya Kantoğlu

  • 0
  • 0
  • 348

Aramızdan Ayrılışının 16. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 244

Kimler Geldi Kimler Geçti

  • 0
  • 0
  • 344

Dünya madalya takıyor ya biz

  • 0
  • 0
  • 534

Bu topraklardan bir Cimilli İbo geçti

  • 0
  • 0
  • 673

PFDK Eski Başkanı Karaahmetoğlu Hayatı Kitap Oldu

  • 0
  • 0
  • 687

İçimizden biri halkın sesi Ayhan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 709

RİZE’DEN DÜNYAYA AÇILAN PENCERE: YELKENCİLER

  • 0
  • 0
  • 556

İşte böyle bir adamdır Fehmi Memişoğlu

  • 0
  • 0
  • 641

Rize deyip geçilmez...

  • 1
  • 0
  • 719

Atma türkü geleneğinin atası

  • 0
  • 0
  • 664

Çayelili Ali Fuat Albayrak'ın ardından

  • 0
  • 0
  • 717

Pazarlılar Birliği'nde kitap tanıtımı ve imza günü

  • 0
  • 0
  • 615

Rize çayının tarihinden kesitler

  • 0
  • 0
  • 598

Türk denizcilik tarihinin unutulmaz Rizelisi

  • 0
  • 0
  • 638

Baba Reis Ekrem Orhon'dan anlamlı mektup

  • 0
  • 0
  • 640

Orhan Balta sendikacılık tarihinde iz bıraktı

  • 0
  • 0
  • 687

İkizdereli 'Gezmişoğulları'ndan: Deniz Gezmiş

  • 1
  • 0
  • 937

Servet Yardımcı: Her şey Rize'de başladı

  • 0
  • 0
  • 543

Karaahmetoğlu'ndan Yardımcı'ya tam destek

  • 0
  • 0
  • 616

Rize İyidere Sarayköylü ölümsüz bir kahraman: Kahraman Kalkavan

  • 0
  • 0
  • 604

Onların da yolu Rizespor'dan geçti

  • 0
  • 0
  • 595

Rize Belediye Eski Başkanı Ziya Çalışır

  • 0
  • 0
  • 585

Rize siyasetinin güçlü hafızası Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 591

30 KUPONA ALINMADI BU VATAN KURTULUŞ MUHACİRLİK VE RİZE

  • 0
  • 0
  • 510

Bir kentin ardında kalan! Rize'nin meşhur 'Kara Valisi' Mehmet Hurşıt Akkaya!

  • 0
  • 0
  • 461

En büyük silahı hayal gücü olan bilge bir gezgin: Cemal Gülas

  • 1
  • 0
  • 565

Mapavrili Dursun Ali Sarıoğlu

  • 0
  • 0
  • 647

Ne Söyledim Sana Ne Söyledim Hiç Oralı Olmadın

  • 0
  • 0
  • 598

Kızıldere Katliamının 52. Yılında Ardeşen Öceli Cihan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 1310

Milli Mücadelenin Unutulmaz Deniz Kahramanlığı

  • 0
  • 0
  • 532

Bizim Derenun İnsanı Abdurrahim Albayrak

  • 0
  • 0
  • 574

Elleri Kelepçeli Fenerbahçe Başkanı Ve Rize Mebusu

  • 0
  • 0
  • 704

Çayeli Haytefli Sucu Baba

  • 0
  • 0
  • 560

Size Bize Hepimize Yeter Rize'de

  • 0
  • 0
  • 494

NASIL DA ÇAPRPARDI KALPLER ŞENOL BİROL GOL DİYE

  • 0
  • 0
  • 659

SÜLEYMAN KAZMAZ’IN ANILARINDA RİZE’NİN İŞGAL YILLARI

  • 0
  • 0
  • 544

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1396

Rize Eski Valisi Kamil Nezih Okuş

  • 0
  • 0
  • 761

Bilir misin Hemşehrim Rize’nin Köylerini

  • 0
  • 0
  • 690

Çayeli’nin Eski Adının Çaybaşı Olduğunu Biliyor muydunuz?

  • 0
  • 0
  • 617

Rize İkizdere Gezmişoğullarından Deniz Gezmiş

  • 0
  • 0
  • 1094

Karadeniz'in İncisi Güzellik Mabedi Rize

  • 0
  • 0
  • 551

Onu Dünya Gıpta İle İzliyor Ödüllendiriyor Ya Biz?

  • 0
  • 0
  • 644

1922 Yılında Rize

  • 0
  • 0
  • 609

Pazarspor’un 50. Yıl Etkinliği İstanbul'da Yapıldı

  • 0
  • 0
  • 541

Türk Sanat Müziğinin Yıldızı Yüksel Uzel Vefat Etti

  • 0
  • 0
  • 711

Türkiye'nin İlk Yerli Boya Üreticisi Hayırsever İş Adamı Ahmet Hamdi İshakoğlu

  • 0
  • 0
  • 626

Rize İlinin Yakın Tarihine Dair Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 1068

TÜRK SİYASETİNDE AYKIRI BİR PORTRE

  • 0
  • 0
  • 567

BİR KÜLTÜR ABİDESİ TULUMU KONUŞTURAN ADAM: REMZİ BEKAR

  • 0
  • 0
  • 714

ÜLKE YÖNETİMİNDE SÖZ SAHİBİ RİZE PAZARLILAR

  • 0
  • 0
  • 816

RİZE GÜNLERİ ÜZERİNE

  • 0
  • 0
  • 622

PAZARLILAR BİRLİĞİ DERNEĞİ GENEL KURULU YAPILDI

  • 0
  • 0
  • 740

Vefatının 14. Yılı Anısına (18 Kasım 2009)

  • 0
  • 0
  • 982

Servet Yardımcı: Rize Hatıralarımızın Şehridir

  • 0
  • 0
  • 784

KAZIM KARTAL’IN RİZE ÇAY TARİHİNE KATKILARI

  • 1
  • 0
  • 955

KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1129

Futbol Sahalarının Arap Ahmet’i

  • 0
  • 0
  • 941

Çamlıhemşin Çinçivalı Murat Karayalçın’ın Anıları

  • 0
  • 0
  • 777

1946 Yılında Hazırlanan Rize Şehri Kat'i İmar Planı

  • 0
  • 0
  • 965

RİZE TURİZMİNDE POTANSİYEL VAR

  • 0
  • 0
  • 724

RİZELİ SİYASİLERİN DARBE HATIRALARI

  • 0
  • 0
  • 712

ŞAMPİYON RİZESPOR (1973-74 SEZONU)

  • 0
  • 0
  • 740

Rize Sporundan Bir Yıldız Kaydı

  • 0
  • 0
  • 820

O Artik Çok Sevdi̇ği̇ Ci̇mi̇l’i̇n Topraklarinda

  • 0
  • 0
  • 842

24 SAATTE 24 FUTBOLCU TRANSFER EDEN RİZESPOR’A SELAM OLSUN

  • 0
  • 0
  • 898

Rize'nin eskimeyen milletvekili Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 1173

Nerede o eski bayramlar

  • 0
  • 0
  • 776

Rizespor Süper Lig'de Lobimiz Amatör Kümede

  • 2
  • 1
  • 888

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim

  • 0
  • 0
  • 1072

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim Rize Milletvekili TBMM Başkanı Fuat Sirmen

  • 0
  • 0
  • 753

Birlikten kültür doğuyor

  • 0
  • 0
  • 757

Eski İstanbul’un Rizeli Kabadayıları

  • 2
  • 0
  • 11761

Rizespor’un unutulmaz kalecisi Sinan Yenigün

  • 0
  • 0
  • 897

Tarihinden sayfalar

  • 0
  • 0
  • 744

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-2

  • 0
  • 0
  • 783

Rize'nin ünlü futbolcuları

  • 0
  • 0
  • 981

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-1

  • 0
  • 0
  • 689

Rizeli Savcı Yusuf İzzet Akçal ve Şair Nazım Hikmet’in Bursa Cezaevi hatıraları

  • 0
  • 0
  • 775

Memleket Kokulu Sanatçı Emin Yağcı'nın Ardından

  • 0
  • 0
  • 785

19 Mayıs'ta Doğdu Aşkımız

  • 0
  • 0
  • 759

Gol Kralı zeki ve çevik Rizespor'u Oktay Çevik

  • 0
  • 0
  • 803

Rize Malpet'ten futbolun zirvesine baba hakkı istedi Beşiktaşlı oldu ona Arap Ahmet derlerdi

  • 0
  • 0
  • 907

Rizelilerin hemşerilik teklifini kabulünün 100. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 696

Lefter: Rizeliler'i Rize'yi hiç unutmadım

  • 1
  • 1
  • 788

Merhum Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz'ın Rize Sevgisi

  • 0
  • 0
  • 760

Çayın Başkentinden Türkiye’nin Başkentine Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz

  • 0
  • 0
  • 681

Rize'nin il oluşunun 99. yıl anısına Lazisatan sancağından Rize vilayetine

  • 0
  • 0
  • 885

Rize'nin il oluşunun 99. yılı anısına

  • 0
  • 0
  • 953

Bir Futbol ve Rizespor Emekçisi: Zafer Numan Kanburoğlu

  • 0
  • 0
  • 707

Kurtuluşa yürek koymuş bir Rizeli Mehmet(Ağa) Ekşioğlu

  • 2
  • 0
  • 1078

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 679

Aspetli hayırsever Ali Rıza Mete'nin vefatının 7. yılı anısına

  • 1
  • 0
  • 775

Vekil Olmak/Asıl Kalmak

  • 0
  • 0
  • 681

Laz Ziya, Ziya Kalkavan

  • 1
  • 0
  • 925

Rize İlinin Bir Lobisi Yok

  • 1
  • 3
  • 1140

Unutulmaz Başhekim

  • 1
  • 0
  • 811

Belediye Bloklarında Sona Yaklaşılıyor

  • 2
  • 0
  • 748

Rize Pazar Tarih Yazar

Rize ilçe ilçe ele alınmalı bir sosyo kültürel envanter çıkarılmalı.....

  • 6
  • 0
  • 1030

Rize Günleri Rize'ye Yakışır Olmalı

  • 3
  • 0
  • 1001

DEĞERLİ SANATKÂR VE GÖNÜL İNSANI ÇAYELİLİ HEMŞEHRİMİZ DURSUN KARACA’NIN ARDINDAN

Bir Çayeli sevdalısı. Bir İstanbul Beyefendisi. Bir cumhuriyet sevdalısı. Eski futbolcu, eski belediye başkan yardımcısı. Kalıcı eserlere imza atmış bir sanatkar ve en önemlisi gönül insanı Dursun Karaca ağabeyimizi kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.

  • 0
  • 0
  • 123

Vefatının İkinci Yılı Anısına Ahmet Mesut Yılmaz ve Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 725

BU TOPRAKLARDAN BİR CİMİLLİ İBO GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1986

RİZE'NİN KAYBOLAN SEMBOLLERİ

  • 0
  • 0
  • 2102

RİZE’NİN NOSTALJİK DEĞERİ TURİST OTEL VE HATIRALAR

  • 0
  • 0
  • 2709

TURGUT KIRAN’IN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 3663

RİZE BİZİMDİR VE BAŞKA RİZE YOKTUR

  • 0
  • 0
  • 2691

MÜTEVAZI BİR EFSANE: ALİ YAVUZ

  • 1
  • 0
  • 10695

ÇAY YAPRAĞI ESRA ALKAN'IN KALEMİNDEN DİLE GELDİ

  • 0
  • 0
  • 1342

RİZESPOR'UN KURULUŞ TARİHİ DEĞİŞTİRİLEMEZ

  • 0
  • 0
  • 2364

19 MAYIS TARİHİ RİZESPOR BAYRAMI OLARAK İLAN EDİLMELİDİR

  • 0
  • 0
  • 1462

RİZELİ FUTBOLCULARDAN OLUŞAN RİZESPOR TARİH YAZIYORDU

  • 0
  • 0
  • 6628

TÜRK SİYASET TARİHİNİN İKİ BEYEFENDİ İSMİ: YUSUF İZZET AKÇAL VE EROL YILMAZ AKÇAL

  • 0
  • 0
  • 3791

TÜRK SİYASETİNİN RENKLİ İSMİ: OSMAN KAVRAKOĞLU

  • 0
  • 0
  • 3931

BELEDİYECİLİĞİN BABASI: AYTEKİN KOTİL

  • 0
  • 0
  • 1730

NE RİZE’DE VEFA İSİMLİ BİR SEMT NE DE RİZELİ DE VEFA VAR

  • 0
  • 0
  • 1339

KOCA KAPTAN GÜRSEL AKSEL, RİZESPOR VE VEFA

  • 0
  • 0
  • 1112

OLİMPİYAT VE DÜNYA ŞAMPİYONU RİZE’NİN GURURU: KAZIM AYVAZ

  • 0
  • 0
  • 1593

ATATÜRK’ÜN KADIM DOSTU RİZELİ MATARACI MEHMET EFENDİ

  • 1
  • 0
  • 2280

RİZE ESKİ HÜKÜMET TABİBİ: DOKTOR MEHMET ALİ GÜVEN

  • 0
  • 0
  • 1347

GERİYE HOŞ BİR SEDA KALDI

  • 0
  • 0
  • 1240

RİZELİLERİN DERVİŞ ALİ’Sİ

  • 0
  • 0
  • 1191

YEŞİL MAVİ RENKLER DÜNDAR AKDENİZ’İN ARMAĞANI

  • 0
  • 0
  • 1800

TURGUT AKSOY’UN ARDINDAN: ÖZEL İNSANDI, GÜZEL İNSANDI

  • 0
  • 0
  • 1401

AZMİ KANDEMİR YAŞAYAN TARİHTİR

  • 0
  • 0
  • 1418

ÜÇ GÜZEL ADAM VE ÜÇEL

  • 0
  • 0
  • 1063

TÜRK SİYASET TARİHİNİN RENKLİ İSMİ ALİ TOPUZ'UN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 1107

SİYASETTE SOL KANAT FUTBOLDA STOPER: ALPER TAŞ

  • 0
  • 0
  • 983

'BİZİM SASU' CENGİZ SARIOĞLU

  • 0
  • 0
  • 1337

RİZE ÇAYINA ADANAN BİR ÖMÜR: MEHMET ZİHNİ DERİN

  • 0
  • 0
  • 1188

RİZE SİYASET TARİHİNDEN RENKLİ BİR POTRE: MEHMET TALAT DOĞAN

  • 0
  • 0
  • 1047