Fatih Sultan KAR

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1405

Rizelilerden Atatürk'e telgraf:” Size ve sizinle birlikte çalışan değerli arkadaşlarınıza karşı Rize adına söz söyleyen ve aykırı görüş besleyen ve bizce hiçbir değeri ve önemi olmayan milletvekillerini lanetleriz. Bu şahsın bu saatten sonra Rize ile hiçbir ilgisi kalmamıştır. 

ATAYA TUZAK

Atatürk her daim zorluklarla, mesnetsiz seviyesiz yaklaşımlarla karşılaşmıştır. Bütün bu zorlukları aşarken Rizeliler her daim yanında olmuştur. 2 Aralık 1922 tarihinde Mustafa Kemal'e çok sert muhalefet yapan bir grup verdikleri kanun teklifiyle onu meclis dışında bırakmaya yönelik büyük bir tuzak hazırlamışlardı. Maalesef bunlar arasında Lazistan (Rize) Mebusu Osman Nuri Özgen’de yer almaktaydı. Bu kanun teklifinin 14. Maddesi 'Büyük Millet Meclisi'ne üye seçilebilmek için Türkiye'nin bugünkü sınırları içindeki mahaller ahalisinden olmak zorunludur” ibaresini içeriyordu. Atatürk'ün doğum yeri de Selanik'ti. Atatürk'ü doğrudan doğruya yurttaşlık haklarından yoksun bırakmaya yönelik tasarı teklifine Rizelilerin tepkisi çok büyük oldu. Mataracı Mehmet Efendi etrafında toplanan Rizeliler bu durumu lanetlediler.

O ŞAHSIN BU SAATTEN SONRA RİZE İLE İLGİSİ KALMAMIŞTIR

Atatürk, 2 Aralık mecliste görüşülen tasarıya karşı kendi ve halkın tepkisini özetle şöyle dile getiriyordu: Doğum yerim bugünkü sınırlarımız dışında ise bunda benim hiçbir suçum yoktur. Beş yıl sürekli bir yerde kalsaydım Muş ve Bitlis'i düşmandan geri alabilir miydim? Ben burada yalnız bir seçim bölgesinin, Rize'den Mataracı Mehmet Efendi’nin bana çektiği bir telyazısını, olduğu gibi sunmakla yetineceğim: Size ve sizinle birlikte çalışan değerli arkadaşlarınıza karşı Rize adına söz söyleyen ve aykırı görüş besleyen ve bizce hiçbir değeri ve önemi olmayan milletvekillerini lanetleriz. Bu şahsın bu saatten sonra Rize ile hiçbir ilgisi kalmamıştır.  

RİZELİLERİN HEMŞEHRİSİ ATATÜRK

Bu duruma tepki koyan ve Kurtuluş savaşı boyunca Anadolu’nun muhtelif bölgelerinde savaşan ve milli mücadelenin başarıya ulaşmasında katkıları olan Rizeliler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ulu önder Mustafa Kemal Atatürk'e hemşerilik teklifinde bulunur. Atatürk, bu teklifi 20 Nisan 1923 tarihinde Rize Livası İdare Meclisi üyelerinden Hüseyin Bey ile arkadaşlarına gönderdiği bir yazıyla kabul ettiğini bildirir. 29 Nisan 1923 tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi ve Yenigün Mecmuasında haber olarak yer alan gelişme, genç Türkiye Cumhuriyeti’nde büyük yankı uyandırır.

RİZE BİR CUMHURİYET ŞEHRİDİR

ÇAY CUMHURİYETİN RİZE’YE ARMAĞANIDIR

Rize bir Cumhuriyet şehridir. Çay Cumhuriyetin Rize'ye en büyük armağanıdır. Rizelilere vatan savunmasında ve Kurtuluş Savaşında en önde savaşmıştır.  Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün her daim yanında olmuşlardır. Kurtuluşa güç katanlar arasında İpsiz Recep, Ketencioğlu Yakup, Dursun Kaptan, Metozade Hüseyin, Mataracı Mehmet Efendi, Tuzcuoğlu Halit Ağa, Hafız Muharrem Keçeli ve Şahinoğlu Osman Kahya’nın yanı sıra pek çok da isimsiz Rizeli kahraman yer almaktadır.

ATATÜRK'TEN RİZELİ’LERE ÖVGÜ

Rizelilerin hemşerisi Mustafa Kemal Atatürk, Rize ile olan ilişkisini her daim sürdürerek milli günler ve önemli hadiselerde kutlama mesajları gönderir. Çeşitli dönemlerde telgrafla haberleştiği isimler arasında Mektupçu Behçet Tuzcu, Halkevi Başkanı Oğuz Bey, Mataracı Mehmet Efendi ve Rize Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti yöneticilerinden Lazzade Mustafa Efendi yer alır. Atatürk’ün kendi el yazısıyla Ankara’dan Rize Müdafa-ı Hukuk Cemiyeti’ne gönderdiği ve “Öteden beri herkesin yakından bildiği kahramanlıklarıyla kendilerini tanıtmış olan Lazistan Ahalinin ülkenin kurtuluşu için azim ve üstün gayretlerini takdir ederiz” şeklinde bir cümle sarf ettiği telgrafı Rizeliler için övgü dolu sözler içeriyordu.

RİZE DEYİP GEÇİLMEZ

*Rize, Türk’ün ateşle imtihan edildiği bu zor dönemde ekmek karneyle dağıtılırken milli mücadelecilere karnesiz ekmek sağlayan ve Atatürk’ün dikkatini çekmeyi başaran Rizeli Mataracı Mehmet Efendi’nin memleketidir. Atatürk’ün: “Yarın cepheye gitsek, kaç kişiyle gelirsin?” sorusuna Mataracı Mehmet Efendi, Rizeliye has keskin zekasını ve şivesini konuşturarak “Bi tufeğum, bi da ben senun emrundeyiz paşam” diye cevap vermiştir.

*Rize, çalışkan, tuttuğunu koparan, ekmeğini taştan çıkaran bu insanların şehridir. Rize Kurtuluş savaşı yıllarında çetesiyle birlikte destanlaşan bir diğer isim de İpsiz Recep Reis’in şehridir. İpsiz Recep Reis, siyasete girmesini isteyenlere “Biz işimizi tamamladık efendiler. Savaşta dik duran başımızı siyasette eğmeyiz. Tilkinin pazarda işi yoktur” şeklinde cevap vermiştir.

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

Bir Memleket Sevdalısı Muhittin Türüt

  • 0
  • 0
  • 31

Rizelilerin Derviş Ali’si Memiş Ali Usta

  • 0
  • 0
  • 415

Rizespor Ve Bir Şampiyonluk Hatırası

  • 0
  • 0
  • 237

Galatasaray Spor Kulübü'nün Rize Pazarlı başkanı Sedat Ziya Kantoğlu

  • 0
  • 0
  • 363

Aramızdan Ayrılışının 16. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 254

Kimler Geldi Kimler Geçti

  • 0
  • 0
  • 355

Dünya madalya takıyor ya biz

  • 0
  • 0
  • 544

Bu topraklardan bir Cimilli İbo geçti

  • 0
  • 0
  • 685

PFDK Eski Başkanı Karaahmetoğlu Hayatı Kitap Oldu

  • 0
  • 0
  • 696

İçimizden biri halkın sesi Ayhan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 725

RİZE’DEN DÜNYAYA AÇILAN PENCERE: YELKENCİLER

  • 0
  • 0
  • 568

İşte böyle bir adamdır Fehmi Memişoğlu

  • 0
  • 0
  • 657

Rize deyip geçilmez...

  • 1
  • 0
  • 725

Atma türkü geleneğinin atası

  • 0
  • 0
  • 673

Çayelili Ali Fuat Albayrak'ın ardından

  • 0
  • 0
  • 726

Pazarlılar Birliği'nde kitap tanıtımı ve imza günü

  • 0
  • 0
  • 624

Rize çayının tarihinden kesitler

  • 0
  • 0
  • 607

Türk denizcilik tarihinin unutulmaz Rizelisi

  • 0
  • 0
  • 649

Baba Reis Ekrem Orhon'dan anlamlı mektup

  • 0
  • 0
  • 647

Orhan Balta sendikacılık tarihinde iz bıraktı

  • 0
  • 0
  • 697

İkizdereli 'Gezmişoğulları'ndan: Deniz Gezmiş

  • 1
  • 0
  • 945

Servet Yardımcı: Her şey Rize'de başladı

  • 0
  • 0
  • 549

Karaahmetoğlu'ndan Yardımcı'ya tam destek

  • 0
  • 0
  • 624

Rize İyidere Sarayköylü ölümsüz bir kahraman: Kahraman Kalkavan

  • 0
  • 0
  • 611

Onların da yolu Rizespor'dan geçti

  • 0
  • 0
  • 602

Rize Belediye Eski Başkanı Ziya Çalışır

  • 0
  • 0
  • 590

Rize siyasetinin güçlü hafızası Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 596

30 KUPONA ALINMADI BU VATAN KURTULUŞ MUHACİRLİK VE RİZE

  • 0
  • 0
  • 520

Bir kentin ardında kalan! Rize'nin meşhur 'Kara Valisi' Mehmet Hurşıt Akkaya!

  • 0
  • 0
  • 469

En büyük silahı hayal gücü olan bilge bir gezgin: Cemal Gülas

  • 1
  • 0
  • 572

Mapavrili Dursun Ali Sarıoğlu

  • 0
  • 0
  • 654

Ne Söyledim Sana Ne Söyledim Hiç Oralı Olmadın

  • 0
  • 0
  • 612

Kızıldere Katliamının 52. Yılında Ardeşen Öceli Cihan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 1319

Milli Mücadelenin Unutulmaz Deniz Kahramanlığı

  • 0
  • 0
  • 538

Bizim Derenun İnsanı Abdurrahim Albayrak

  • 0
  • 0
  • 578

Elleri Kelepçeli Fenerbahçe Başkanı Ve Rize Mebusu

  • 0
  • 0
  • 714

Çayeli Haytefli Sucu Baba

  • 0
  • 0
  • 564

Size Bize Hepimize Yeter Rize'de

  • 0
  • 0
  • 498

NASIL DA ÇAPRPARDI KALPLER ŞENOL BİROL GOL DİYE

  • 0
  • 0
  • 664

SÜLEYMAN KAZMAZ’IN ANILARINDA RİZE’NİN İŞGAL YILLARI

  • 0
  • 0
  • 550

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1405

Rize Eski Valisi Kamil Nezih Okuş

  • 0
  • 0
  • 771

Bilir misin Hemşehrim Rize’nin Köylerini

  • 0
  • 0
  • 696

Çayeli’nin Eski Adının Çaybaşı Olduğunu Biliyor muydunuz?

  • 0
  • 0
  • 626

Rize İkizdere Gezmişoğullarından Deniz Gezmiş

  • 0
  • 0
  • 1108

Karadeniz'in İncisi Güzellik Mabedi Rize

  • 0
  • 0
  • 557

Onu Dünya Gıpta İle İzliyor Ödüllendiriyor Ya Biz?

  • 0
  • 0
  • 654

1922 Yılında Rize

  • 0
  • 0
  • 617

Pazarspor’un 50. Yıl Etkinliği İstanbul'da Yapıldı

  • 0
  • 0
  • 549

Türk Sanat Müziğinin Yıldızı Yüksel Uzel Vefat Etti

  • 0
  • 0
  • 715

Türkiye'nin İlk Yerli Boya Üreticisi Hayırsever İş Adamı Ahmet Hamdi İshakoğlu

  • 0
  • 0
  • 635

Rize İlinin Yakın Tarihine Dair Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 1076

TÜRK SİYASETİNDE AYKIRI BİR PORTRE

  • 0
  • 0
  • 572

BİR KÜLTÜR ABİDESİ TULUMU KONUŞTURAN ADAM: REMZİ BEKAR

  • 0
  • 0
  • 720

ÜLKE YÖNETİMİNDE SÖZ SAHİBİ RİZE PAZARLILAR

  • 0
  • 0
  • 828

RİZE GÜNLERİ ÜZERİNE

  • 0
  • 0
  • 627

PAZARLILAR BİRLİĞİ DERNEĞİ GENEL KURULU YAPILDI

  • 0
  • 0
  • 751

Vefatının 14. Yılı Anısına (18 Kasım 2009)

  • 0
  • 0
  • 994

Servet Yardımcı: Rize Hatıralarımızın Şehridir

  • 0
  • 0
  • 792

KAZIM KARTAL’IN RİZE ÇAY TARİHİNE KATKILARI

  • 1
  • 0
  • 960

KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1134

Futbol Sahalarının Arap Ahmet’i

  • 0
  • 0
  • 950

Çamlıhemşin Çinçivalı Murat Karayalçın’ın Anıları

  • 0
  • 0
  • 783

1946 Yılında Hazırlanan Rize Şehri Kat'i İmar Planı

  • 0
  • 0
  • 972

RİZE TURİZMİNDE POTANSİYEL VAR

  • 0
  • 0
  • 730

RİZELİ SİYASİLERİN DARBE HATIRALARI

  • 0
  • 0
  • 718

ŞAMPİYON RİZESPOR (1973-74 SEZONU)

  • 0
  • 0
  • 746

Rize Sporundan Bir Yıldız Kaydı

  • 0
  • 0
  • 828

O Artik Çok Sevdi̇ği̇ Ci̇mi̇l’i̇n Topraklarinda

  • 0
  • 0
  • 848

24 SAATTE 24 FUTBOLCU TRANSFER EDEN RİZESPOR’A SELAM OLSUN

  • 0
  • 0
  • 905

Rize'nin eskimeyen milletvekili Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 1180

Nerede o eski bayramlar

  • 0
  • 0
  • 781

Rizespor Süper Lig'de Lobimiz Amatör Kümede

  • 2
  • 1
  • 893

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim

  • 0
  • 0
  • 1077

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim Rize Milletvekili TBMM Başkanı Fuat Sirmen

  • 0
  • 0
  • 758

Birlikten kültür doğuyor

  • 0
  • 0
  • 761

Eski İstanbul’un Rizeli Kabadayıları

  • 2
  • 0
  • 11775

Rizespor’un unutulmaz kalecisi Sinan Yenigün

  • 0
  • 0
  • 903

Tarihinden sayfalar

  • 0
  • 0
  • 748

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-2

  • 0
  • 0
  • 790

Rize'nin ünlü futbolcuları

  • 0
  • 0
  • 990

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-1

  • 0
  • 0
  • 694

Rizeli Savcı Yusuf İzzet Akçal ve Şair Nazım Hikmet’in Bursa Cezaevi hatıraları

  • 0
  • 0
  • 780

Memleket Kokulu Sanatçı Emin Yağcı'nın Ardından

  • 0
  • 0
  • 790

19 Mayıs'ta Doğdu Aşkımız

  • 0
  • 0
  • 765

Gol Kralı zeki ve çevik Rizespor'u Oktay Çevik

  • 0
  • 0
  • 808

Rize Malpet'ten futbolun zirvesine baba hakkı istedi Beşiktaşlı oldu ona Arap Ahmet derlerdi

  • 0
  • 0
  • 912

Rizelilerin hemşerilik teklifini kabulünün 100. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 700

Lefter: Rizeliler'i Rize'yi hiç unutmadım

  • 1
  • 1
  • 792

Merhum Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz'ın Rize Sevgisi

  • 0
  • 0
  • 769

Çayın Başkentinden Türkiye’nin Başkentine Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz

  • 0
  • 0
  • 685

Rize'nin il oluşunun 99. yıl anısına Lazisatan sancağından Rize vilayetine

  • 0
  • 0
  • 900

Rize'nin il oluşunun 99. yılı anısına

  • 0
  • 0
  • 971

Bir Futbol ve Rizespor Emekçisi: Zafer Numan Kanburoğlu

  • 0
  • 0
  • 712

Kurtuluşa yürek koymuş bir Rizeli Mehmet(Ağa) Ekşioğlu

  • 2
  • 0
  • 1092

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 687

Aspetli hayırsever Ali Rıza Mete'nin vefatının 7. yılı anısına

  • 1
  • 0
  • 785

Vekil Olmak/Asıl Kalmak

  • 0
  • 0
  • 686

Laz Ziya, Ziya Kalkavan

  • 1
  • 0
  • 935

Rize İlinin Bir Lobisi Yok

  • 1
  • 3
  • 1147

Unutulmaz Başhekim

  • 1
  • 0
  • 823

Belediye Bloklarında Sona Yaklaşılıyor

  • 2
  • 0
  • 752

Rize Pazar Tarih Yazar

Rize ilçe ilçe ele alınmalı bir sosyo kültürel envanter çıkarılmalı.....

  • 6
  • 0
  • 1036

Rize Günleri Rize'ye Yakışır Olmalı

  • 3
  • 0
  • 1012

DEĞERLİ SANATKÂR VE GÖNÜL İNSANI ÇAYELİLİ HEMŞEHRİMİZ DURSUN KARACA’NIN ARDINDAN

Bir Çayeli sevdalısı. Bir İstanbul Beyefendisi. Bir cumhuriyet sevdalısı. Eski futbolcu, eski belediye başkan yardımcısı. Kalıcı eserlere imza atmış bir sanatkar ve en önemlisi gönül insanı Dursun Karaca ağabeyimizi kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.

  • 0
  • 0
  • 123

Vefatının İkinci Yılı Anısına Ahmet Mesut Yılmaz ve Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 729

BU TOPRAKLARDAN BİR CİMİLLİ İBO GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 2001

RİZE'NİN KAYBOLAN SEMBOLLERİ

  • 0
  • 0
  • 2114

RİZE’NİN NOSTALJİK DEĞERİ TURİST OTEL VE HATIRALAR

  • 0
  • 0
  • 2713

TURGUT KIRAN’IN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 3669

RİZE BİZİMDİR VE BAŞKA RİZE YOKTUR

  • 0
  • 0
  • 2695

MÜTEVAZI BİR EFSANE: ALİ YAVUZ

  • 1
  • 0
  • 10698

ÇAY YAPRAĞI ESRA ALKAN'IN KALEMİNDEN DİLE GELDİ

  • 0
  • 0
  • 1347

RİZESPOR'UN KURULUŞ TARİHİ DEĞİŞTİRİLEMEZ

  • 0
  • 0
  • 2368

19 MAYIS TARİHİ RİZESPOR BAYRAMI OLARAK İLAN EDİLMELİDİR

  • 0
  • 0
  • 1466

RİZELİ FUTBOLCULARDAN OLUŞAN RİZESPOR TARİH YAZIYORDU

  • 0
  • 0
  • 6633

TÜRK SİYASET TARİHİNİN İKİ BEYEFENDİ İSMİ: YUSUF İZZET AKÇAL VE EROL YILMAZ AKÇAL

  • 0
  • 0
  • 3798

TÜRK SİYASETİNİN RENKLİ İSMİ: OSMAN KAVRAKOĞLU

  • 0
  • 0
  • 3936

BELEDİYECİLİĞİN BABASI: AYTEKİN KOTİL

  • 0
  • 0
  • 1739

NE RİZE’DE VEFA İSİMLİ BİR SEMT NE DE RİZELİ DE VEFA VAR

  • 0
  • 0
  • 1342

KOCA KAPTAN GÜRSEL AKSEL, RİZESPOR VE VEFA

  • 0
  • 0
  • 1117

OLİMPİYAT VE DÜNYA ŞAMPİYONU RİZE’NİN GURURU: KAZIM AYVAZ

  • 0
  • 0
  • 1601

ATATÜRK’ÜN KADIM DOSTU RİZELİ MATARACI MEHMET EFENDİ

  • 1
  • 0
  • 2324

RİZE ESKİ HÜKÜMET TABİBİ: DOKTOR MEHMET ALİ GÜVEN

  • 0
  • 0
  • 1350

GERİYE HOŞ BİR SEDA KALDI

  • 0
  • 0
  • 1245

RİZELİLERİN DERVİŞ ALİ’Sİ

  • 0
  • 0
  • 1195

YEŞİL MAVİ RENKLER DÜNDAR AKDENİZ’İN ARMAĞANI

  • 0
  • 0
  • 1816

TURGUT AKSOY’UN ARDINDAN: ÖZEL İNSANDI, GÜZEL İNSANDI

  • 0
  • 0
  • 1405

AZMİ KANDEMİR YAŞAYAN TARİHTİR

  • 0
  • 0
  • 1422

ÜÇ GÜZEL ADAM VE ÜÇEL

  • 0
  • 0
  • 1076

TÜRK SİYASET TARİHİNİN RENKLİ İSMİ ALİ TOPUZ'UN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 1114

SİYASETTE SOL KANAT FUTBOLDA STOPER: ALPER TAŞ

  • 0
  • 0
  • 986

'BİZİM SASU' CENGİZ SARIOĞLU

  • 0
  • 0
  • 1352

RİZE ÇAYINA ADANAN BİR ÖMÜR: MEHMET ZİHNİ DERİN

  • 0
  • 0
  • 1204

RİZE SİYASET TARİHİNDEN RENKLİ BİR POTRE: MEHMET TALAT DOĞAN

  • 0
  • 0
  • 1051